samedi 14 juin 2008

Στο τάγμα της Μνήμης υπηρετώντας ...


Σ΄είδα απ΄τ΄αμπέλια ν΄ανεβαίνεις
τα κλήματα περίπαθα μπλεγμένα στις ακτίνες σου -
σ΄είδα από τα νερά τα κύματα να σε φθονούνε,
από της φυλακής το παραθύρι σου φώναξα το χαίρε,
από τους ώμους του έρωτα κι ανάμεσα από τα φιλιά,
πάνω από τους καπνούς της μάχης.

Στ΄αλήθεια ευτύχησα γιατί δεν έγινα
δούλος κι αφέντης κανενός,
σ΄απόκτησα ξέροντας πως ανήκεις
σ΄όλα τα μάτια που σε βλέπουν.


("Σ΄ ΑΠΟΧΤΗΣΑ", από την ποιητική συλλογή Ουρανία, Κέδρος, 1978)

Τον περασμένο Απρίλιο (2008) κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Γαβριηλίδη η πρώτη συγκεντρωτική έκδοση των ποιητικών βιβλίων της Βικτωρίας Θεοδώρου.

Η έκδοση, που φέρει τον γενικό τίτλο «ΠΟΙΗΜΑΤΑ», συμπίπτει με την συμπλήρωση πενήντα και πλέον χρόνων παρουσίας της Βικτωρίας Θεοδώρου στα ελληνικά γράμματα.

Το βιβλίο αυτό, (παρά τα ανεπίτρεπτα τυπογραφικά σφάλματα που περιέχει), είναι άκρως σημαντικό, επειδή περιλαμβάνει έντεκα από τις δώδεκα συνολικά συλλογές της Βικτωρίας Θεοδώρου, πολλές από τις οποίες έχουν εξαντληθεί εδώ και δεκαετίες, έτσι που ήταν αδύνατο μέχρι σήμερα για έναν μελετητή του έργου της ποιήτριας να έχει μία συνολική εικόνα της πορείας της από το 1957 μέχρι σήμερα.

Ουσιαστικά, όμως, η σπουδαιότητα της έκδοσης συνίσταται στο ότι μας βοηθάει να δούμε αναδρομικά τον τρόπο με τον οποίο μία βασική εκπρόσωπος της «Α΄ μεταπολεμικής γενιάς», της επονομαζόμενης «Ποίησης της ήττας», βίωσε τη ματαίωση του ακριβού οράματος της γενιάς της, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο η ποίησή της "αποσύρεται" από το μαρασμό της ήττας και των αποήχων της, για να αντικρίσει τη σύγχρονη ιστορική πραγματικότητα και ζωή, όπου το εφιαλτικό παρελθόν δεν σταματάει ποτέ να υποφώσκει.

Έτσι, βλέπουμε το ποιητικό υλικό να αντιστέκεται με βεβαιότητα στο χρόνο, αφού επιχειρεί διαρκώς μια επίπονη ανάβαση προς μια λυρική ενατένιση της ανακυκλούμενης ιστορίας του κόσμου και του ατόμου.

Πρόκειται για μια ποίηση δίχως ίχνος ομφαλοσκόπησης, ναρκισσισμού ή εντυπωσιασμού, μια ποίηση βαθιά ουμανιστική και λειτουργική, στην οποία το λιτό κι απέριττο αισθητικό κάλλος της μορφής αντιστοιχεί απόλυτα με το περιεχόμενο, με τις ιδέες δηλαδή της ποιήτριας για ένα κόσμο καλύτερο κι ειρηνεμένο.

Με αυτή την έννοια, η αναμφισβήτητη ελληνικότητα της ποίησης της Βικτ. Θεοδώρου, φαίνεται να λειτουργεί ως σύμβολο έκφρασης ενός πανανθρώπινου ιδανικού, έτσι που καθίσταται οικουμενική, πολύτιμο εγχειρίδιο στον οποιοδήποτε σκεπτόμενο πολίτη του κόσμου για καθημερινή χρήση αντίστασης και πάλης στον αγώνα για προσωπική αξιοπρέπεια και συλλογική ελευθερία.
ΒΙΚΤΩΡΙΑ ΘΕΟΔΩΡΟΥ : ΠΟΙΗΜΑΤΑ